Hibe, Kredi ve Destek Arasındaki Fark Nedir? (TKDK Hangisini Verir?)

Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) gibi kurumların sunduğu finansman imkanları söz konusu olduğunda, “hibe”, “kredi” ve “destek” terimleri sıklıkla birbirine karıştırılabilmektedir. Ancak bu üç kavram arasında önemli farklar bulunmaktadır. Bu makalede, bu terimler arasındaki temel ayrımları açıklayacak ve TKDK’nın hangi finansman türünü sağladığını inceleyeceğiz.

1. Hibe (Grant)

Hibe, geri ödemesiz olarak verilen mali yardımdır. Genellikle belirli bir amacı veya projenin hayata geçirilmesini teşvik etmek amacıyla kamu kurumları, sivil toplum kuruluşları veya uluslararası fonlar tarafından sağlanır. Hibeyi alan kişi veya kurumun, aldığı parayı geri ödeme yükümlülüğü bulunmaz. Ancak hibeler genellikle belirli koşullara, raporlama gerekliliklerine ve kullanım amaçlarına bağlıdır. Hibe veren kuruluş, projenin ilerleyişini ve hibe fonlarının doğru kullanılıp kullanılmadığını denetleyebilir.

Özellikleri:

• Geri Ödemesiz: En belirgin özelliği, geri ödeme zorunluluğunun olmamasıdır.
• Belirli Amaç: Genellikle tarım, kırsal kalkınma, araştırma, eğitim, çevre koruma gibi belirli sektörleri veya konuları desteklemek amacıyla verilir.
• Koşullar ve Denetim: Hibe alan tarafın, belirlenen koşullara uyması ve projenin ilerleyişini raporlaması beklenir.
• Risk Paylaşımı: Hibe veren kuruluş, projenin riskini bir dereceye kadar üstlenir.

2. Kredi (Loan)

Kredi, belirli bir vade sonunda anaparanın ve genellikle faizin geri ödenmesi karşılığında sağlanan mali borçtur. Bankalar ve finans kuruluşları tarafından kişilere veya işletmelere sunulur. Kredi alan taraf, belirlenen ödeme planına göre anapara ve faizi düzenli olarak geri ödemekle yükümlüdür. Krediler genellikle teminat veya kefalet gerektirebilir.

Özellikleri:

• Geri Ödemeli: Anapara ve genellikle faiziyle birlikte geri ödenmesi zorunludur.
• Faiz Oranı: Kredinin maliyetini belirleyen önemli bir faktördür.
• Vade: Kredinin geri ödeme süresidir.
• Teminat/Kefalet: Kredi kuruluşları, risklerini azaltmak için teminat veya kefalet isteyebilirler.
• Finansal Yükümlülük: Kredi alan taraf için finansal bir yükümlülük oluşturur.

3. Destek (Support/Aid)

“Destek” terimi, hibe ve krediyi de kapsayan daha geniş bir kavramdır. Mali yardımın yanı sıra teknik yardım, danışmanlık hizmetleri, eğitim programları, pazar erişimi gibi parasal olmayan yardımları da içerebilir. Destek, bir sektörün veya grubun belirli bir hedefe ulaşmasına yardımcı olmak amacıyla sunulan her türlü katkıdır. Hibe, desteğin bir alt kümesi olarak düşünülebilirken, kredi ise genellikle “finansal destek” başlığı altında ele alınır.

Özellikleri:

• Geniş Kapsamlı: Mali yardımların yanı sıra teknik, eğitimsel ve idari yardımları da içerir.
• Çeşitli Formlar: Hibe, kredi, vergi indirimleri, sübvansiyonlar, teknik danışmanlık, kapasite geliştirme gibi farklı biçimlerde olabilir.
• Amaca Yönelik: Belirli bir sektörün veya grubun kalkınmasını, rekabet gücünü artırmayı veya belirli sorunları çözmeyi hedefler.

TKDK Hangisini Verir?

Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK), Avrupa Birliği’nin Katılım Öncesi Yardım Aracı Kırsal Kalkınma Bileşeni (IPARD) programını uygulayan bir kuruluştur. TKDK’nın temel işlevi, kırsal alanda sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak amacıyla çeşitli yatırım ve projeleri hibe yoluyla desteklemektir.

TKDK’nın Verdiği Hibe Destekleri:

TKDK, belirli kriterleri karşılayan ve IPARD programı kapsamında desteklenecek sektörlerdeki projelere geri ödemesiz hibe sağlar. Bu hibeler, genellikle yatırım tutarının belirli bir yüzdesini kapsar ve kalan kısım yatırımcı tarafından öz kaynaklar veya banka kredisi gibi başka finansman araçları ile karşılanır. TKDK, hibe verdiği projelerin uygulama sürecini ve belirlenen kurallara uygunluğunu denetler.

Özetle:

• Hibe: TKDK’nın temel finansman aracıdır. Geri ödemesiz mali yardımdır.
• Kredi: TKDK doğrudan kredi vermez. Ancak yatırımcılar, TKDK’dan aldıkları hibeye ek olarak, projelerinin geri kalan finansman ihtiyacını bankalardan kredi çekerek karşılayabilirler.
• Destek: TKDK’nın yaptığı her şey, kırsal kalkınmaya yönelik “destek” faaliyetlerinin bir parçasıdır. Bu destek, ağırlıklı olarak hibe şeklinde sunulur ancak proje danışmanlığı ve bilgilendirme gibi dolaylı destekleri de içerir.

Sonuç olarak, TKDK, kırsal kalkınma projelerini teşvik etmek amacıyla geri ödemesiz hibe sağlamaktadır. Bu hibeler, Türkiye’nin kırsal bölgelerinde tarımsal üretimi artırmak, gıda güvenliğini sağlamak, kırsal turizmi geliştirmek ve istihdam yaratmak gibi önemli hedeflere ulaşmada kritik bir rol oynamaktadır.