TKDK İş Planı Nedir? (İş Planında Olması Gereken 10 Altın Kural)

TKDK İş Planı Nedir? (Başarılı Bir Planda Olması Gereken 10 Altın Kural)

TKDK (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu) hibe başvurularında, projenin reddedilmesi ile onaylanması arasındaki en kritik belge iş planıdır. Bu plan, bir banka kredisi için hazırlanan standart bir plandan çok daha fazlasıdır; projenin teknik, mali ve idari tüm detaylarını ortaya koyan, bağlayıcı bir teknik dokümandır.

TKDK İş Planının Amacı Nedir?

TKDK iş planı, IPARD (Avrupa Birliği Katılım Öncesi Yardım Aracı) fonlarından hibe almak amacıyla hazırlanan, projenin tüm yönlerini detaylandıran standartlaştırılmış bir başvuru dosyasıdır.

Bu planın temel amacı, projeyi inceleyecek olan kurum uzmanlarını şu üç konuda ikna etmektir:

1. Uygunluk: Yatırımın, TKDK’nın o anki çağrı rehberinde belirtilen tüm teknik ve idari kurallara (mevzuata) tam olarak uyduğu.
2. Teknik Yeterlilik: Kurulacak tesisin, alınacak makinenin veya yapılacak inşaatın teknik açıdan doğru, verimli ve gerekli olduğu.
3. Mali Sürdürülebilirlik: İşletmenin kârlı bir yapıya sahip olacağı ve hibe desteği bittikten sonra bile (en az 5 yıl boyunca) faaliyetlerine başarıyla devam edebileceği.

Değerlendirme sürecinde, yatırımcının hayallerinden ziyade, sunulan iş planındaki somut veriler ve analizler dikkate alınır. Plan ne kadar güçlüyse, proje de o kadar güçlü kabul edilir.

🚀 İş Planında Olması Gereken 10 Altın Kural

Başarılı projeleri başarısız olanlardan ayıran temel noktalar, iş planının hazırlanmasındaki titizlikte gizlidir. İşte kabul edilebilir bir planda olması gereken 10 altın kural:

Kural 1: Kılavuza ve Şablona Tam Uyum Sağlayın

TKDK, iş planının nasıl hazırlanacağına dair detaylı bir “Başvuru Kılavuzu” ve “İş Planı Şablonu” yayınlar. Bu şablonun dışına çıkmak, kendi formatınızı yaratmak veya “gereksiz” görülerek atlanan bölümler bırakmak, projenin doğrudan puan kaybetmesine veya reddedilmesine yol açar. Kılavuzda hangi bilgi hangi başlık altında isteniyorsa, tam olarak o şekilde sunulmalıdır.

Kural 2: Rakamlar Gerçekçi Olsun (Gerçekçi Finansal Tablolar)

Sık yapılan hatalardan biri, hibe alabilmek için kârlılığı abartmaktır. İşletmenin ilk yıldan itibaren yüksek kârlar edeceği, kapasitenin %100 çalışacağı gibi gerçekçi olmayan rakamlar, planın güvenilirliğini zedeler. Finansal tablolar (gelir-gider, nakit akışı), güncel piyasa koşullarıyla (yem fiyatları, süt satış fiyatı, enerji maliyetleri vb.) uyumlu olmalıdır.

Kural 3: İç Tutarlılığı Sağlayın (Projenin Omurgası)

İş planı bir bütündür. Planın bir bölümünde 100 baş sağmal inek alımı belirtiliyorsa, mimari projedeki ahır kapasitesinin, finansal tablodaki yem giderinin ve gelir tablosundaki süt üretim hedefinin bu rakamla tutarlı olması gerekir. Planda 50 inek yazıp, makine listesine 100 ineklik sağım ünitesi koymak gibi tutarsızlıklar, projenin ciddiyetini sarsar.

Kural 4: Pazar Analizini Es Geçmeyin

“Ürettiğim her şeyi satarım” varsayımıyla hareket edilmemelidir. İş planında, üretilecek ürünün (süt, et, konserve, meyve) kime, nerede, nasıl ve hangi fiyattan satılacağı net olarak analiz edilmelidir. Rakipler kimlerdir? Sizin rekabet avantajınız ne olacak? Mümkünse, potansiyel alıcılarla yapılmış “niyet mektupları” eklemek, planı önemli ölçüde güçlendirir.

Kural 5: Uygun Harcamalara Odaklanın

TKDK sadece belirli harcamaları destekler. İş planına eklenen her makine, her inşaat kalemi, o çağrı döneminin “Uygun Harcamalar Listesi”nde yer almalıdır. Listede olmayan bir harcama kalemi plana dahil edilemez. Ayrıca, tüm makine ve ekipmanların “AB Standartlarına (CE)” uygunluğu belgelenmelidir.

Kural 6: Projenin “Neden”ini Netleştirin (Yatırımın Gerekçesi)

Plan, sadece “ne” yapılacağını değil, “neden” yapıldığını da güçlü bir şekilde anlatmalıdır. Mevcut bir işletme modernize ediliyorsa, neden bu makinelere ihtiyaç duyulduğu açıklanmalıdır. Sıfırdan bir tesis kuruluyorsa, bölgenin bu yatırıma olan ihtiyacını gösteren veriler (örn. bölgede başka bir soğuk hava deposu olmaması) sunulmalıdır.

Kural 7: Teknik Detaylara Önem Verin

İnşaat projeleri için mimari, statik ve mekanik projeler; makine alımları için detaylı teknik şartnameler ve kapasite raporları iş planının temelidir. “1 adet süt soğutma tankı” yazmak yerine, “5.000 Litre kapasiteli, AISI 304 kalite paslanmaz çelik, otomatik yıkamalı, X model kompresörlü…” gibi net teknik detaylar verilmelidir.

Kural 8: Sürdürülebilirliği Kanıtlayın (Hibe Biter, İş Devam Eder)

TKDK, verilen hibeyi 5 yıl boyunca denetler. İş planı, hibe desteği kesildikten sonra bile işletmenin nasıl ayakta kalacağını, kârlılığını nasıl sürdüreceğini ve olası krizlere (kur artışı, pazar daralması vb.) karşı B planının ne olduğunu göstermelidir.

Kural 9: Bürokratik Süreçleri Göz Ardı Etmeyin

Proje için gerekli olan izin ve ruhsatlar (ÇED Raporu, Tarım İl Müdürlüğü Onayı, Yapı Ruhsatı vb.) iş planının ayrılmaz bir parçasıdır. Bu izinlerin alınma süreçleri ve maliyetleri mutlaka plana dahil edilmeli ve takvimlendirilmelidir.

Kural 10: Plana Hakim Olun (Danışmanlık Alınsa Bile)

TKDK iş planları teknik, mali ve hukuki bilgi gerektiren karmaşık dokümanlardır. Bu konuda uzmanlaşmış danışmanlık firmalarından yardım almak yaygın bir uygulamadır. Ancak, plan bir danışman tarafından hazırlansa bile, yatırımcının planın her satırına hakim olması şarttır. Olası bir mülakat veya sorgulamada “Bilmiyorum, danışman yaptı” gibi bir cevap, projenin başarısız olmasına neden olabilir.

Son olarak;

TKDK iş planı, projenizin kağıt üzerindeki bir simülasyonudur. Bu simülasyon ne kadar detaylı, gerçekçi, tutarlı ve mevzuata uygun olursa, hibe alarak yatırımı gerçekleştirme şansı o kadar artar. Başarı, detaylara verilen önemde, gerçekçi bir yaklaşımda ve kurallara titizlikle uyulmasında yatmaktadır.